Ciąża to bardzo szczególny i ważny czas w życiu kobiety. To okres pełen nadziei, radości, oczekiwania, przygotowań, ale i obaw, żeby wszystko poszło dobrze… Okres, kiedy przyszła matka jest „pod ochroną”. Uważamy, żeby dobrze się odżywiała, chodziła na spacery, przyjmowała odpowiednie witaminy, a zanim włączymy jakiś lek, zastanawiamy się dwa razy, czy jest on konieczny. W okresie epidemicznym kobieta w ciąży powinna unikać zatłoczonych miejsc – autobusów, przychodni… Jest jeszcze jeden sposób, żeby zabezpieczyć siebie i dziecko przed infekcjami – szczepienia.
Nie wszystkie szczepionki można podawać w ciąży – zdecydowanie przeciwwskazane są szczepienia „żywe”, tj. przeciwko odrze, śwince i różyczce (czyli MMR), gruźlicy, ospie wietrznej. Istnieje obawa, że mogłoby dojść do zakażenia dziecka wirusem szczepionkowym, choć pojedyncze opisane w literaturze sytuacje przypadkowych zaszczepień we wczesnej ciąży, nie potwierdzają tych obaw. Dla bezpieczeństwa jednak odradza się kobietom zachodzenie w ciążę przez co najmniej 4 tygodnie po ww. szczepieniach. Trzeba jednak zaznaczyć, że kobiety wcześniej nieszczepione, a które nie chorowały na ospę wietrzną i różyczkę, w ramach przygotowań do ciąży, powinny się przeciwko nim zaszczepić. Oba te wirusy „złapane” w czasie ciąży mogą uszkodzić płód (zespół różyczki wrodzonej/zespół ospy wietrznej wrodzonej).
W trakcie ciąży zaleca się natomiast dwa szczepienia: przeciwko grypie i przeciwko krztuścowi.
Grypa
Wirus grypy ma właściwości teratogenne, dlatego tak bardzo obawiamy się zachorowania u ciężarnej. Grypa w tej grupie chorych, zwłaszcza w III trymestrze, przebiega ciężej i wiąże się z dużym ryzykiem hospitalizacji oraz zaburzeń ze strony układu oddechowego i krążenia.
Przeciwko grypie można się szczepić przez cały okres ciąży i szczepienie to jest bezpieczne zarówno dla matek, jak i niemowląt. Zmniejsza ryzyko zachorowania dziecka w pierwszych kilku miesiącach życia.
Krztusiec
Krztusiec stanowi szczególne zagrożenie dla noworodków i niemowląt. W tych grupach wiekowych przebiega bowiem ciężko, zawsze wymaga leczenia w szpitalu na Oddziale Intensywnej Terapii Noworodka. Zgodnie z obowiązującym w Polsce Programem Szczepień Ochronnych (PSO), zaleca się szczepienie przeciwko krztuścowi w III trymestrze ciąży między 27 a 36 tygodniem ciąży (optymalnie między 28 a 32 tygodniem) – stężenie swoistych przeciwciał przeciwko Bordetella pertussis (pałeczce krztuśca) we krwi pępowinowej jest wtedy największe, a tym samym okres ich utrzymywania się we krwi dziecka, jest dłuższy. Dłuższy jest zatem czas ochrony nowonarodzonego maleństwa.
Zdaję sobie sprawę, że siana ostatnimi czasy w mediach panika, udziela się rodzicom i skutecznie ogranicza ich udział w dobrodziejstwach współczesnej medycyny. Dlatego zachęcam Państwa do korzystania ze sprawdzonych, merytorycznych źródeł informacji, których adresy internetowe podaję poniżej, oraz do nieulegania żerującej na ludzkim strachu paranoicznej modzie, która nie buduje niczego, a niszczy dużo.
www.mp.pl/pacjent/szczepienia/
szczepienia.pzh.gov.pl/
lek. Agnieszka Derkacz
Poradnia Lekarza Rodzinnego Przychodnie Resort-Med
