„Odważni jak szczury, wdarli się w więzienne mury”

0
1318

 

8 maja 1946 roku, Komendant Obwody Zamojskiego WIN kpt. Marian Pilarski “Jar”, wydał rozkaz uwolnienia więźniów i rozbicia więzienia.

7 maja 2017 roku, w 71 lat po tej brawurowej akcji, odbyły się uroczystości przywołujące wydarzenia, które miały miejsce pod murami zamojskiego więzienia. Mszę w intencji żołnierzy Armii Krajowej odprawił w kościele wojskowym pw. Świętego Jana Bożego odprawił ks. kan. płk. mgr Bogusław Romankiewicz. W homilii przywołał historię powstania i funkcjonowania największej podziemnej armii w okupowanej Europie – Armii Krajowej. Mszę uświetniła obecność Zespołu Wokalnego Funkcjonariuszy Zakładu Karnego.

Uczestnicy nabożeństwa w asyście pocztów sztandarowych i kompanii honorowej Garnizonu Zamość przeszli przed budynek Zakładu Karnego przy ul. Okrzei w Zamościu, gdzie odbył się ceremoniał wojskowy. Nastąpił Apel Poległych, podniesienie flagi państwowej na maszt. Odśpiewanie także hymn państwowy, a pod tablicą upamiętniającą akcję AK z 8 maja 1946 roku, delegacje złożyły kwiaty.

Głos zabrał także potomek por. Romana Szczura ps. „Urszula” – Adrian Mazurek, który mimo, że nie miał okazji poznać swego bohaterskiego stryja, wyraził dumę z faktu iż osoba „Urszuli” została zrehabilitowana i możemy oddawać mu cześć.

Po części oficjalnej nastąpiła inscenizacja historyczna obrazująca akcję żołnierzy AK pod dowództwem por. Romana Szczura.

Przygotowania do odbicia więźniów trwały tydzień. Były prowadzone z domu naprzeciwko więzienia. Do akcji wybrano najbardziej bojowy i najbardziej elitarny oddział, pochodzący z okolic Starego Zamościa. Oddział por. Romana Szczura miał za zadanie wejść do więzienia, uwolnić więźniów i w miarą możliwości zabrać broń i dokumentację. Żołnierze AK obserwowali system zmian warty, gdzie znajdują się posterunki. Do współpracy pozyskano dwóch przedwojennych strażników, którzy przekazali plany więzienia, zwłaszcza budynku administracji i budynku koszarowego.

W porze kolacji, por. Roman Szczur ps. „Urszula”, dowodząc 11-osobową grupą żołnierzy AK, dokonał napadu na więzienie komunistyczne w Zamościu, uwalniając 301 więźniów politycznych zaangażowanych w walkę o wolną Polskę, a pojmanych przez UB i NKWD. Wśród uwolnionych więźniów znalazło się wielu członków Zamojskiego Obwodu WIN. Po tej akcji, od czerwca 1946 do marca 1947 roku, por. Roman Szczur ps. „Urszula”, zagrożony aresztowaniem, ukrywał się na terenach ówczesnego województwa gdańskiego, poznańskiego i wrocławskiego. Został zamordowany we wrocławskim więzieniu 23 stycznia 1949 roku.

Poprzedni artykułBrawurowe odbicie więźniów na Okrzei (Zdjęcia)
Następny artykuł“Projekt Grechuta” i “W związku z Tobą” zabrzmi w Zamościu
Subscribe
Powiadom o
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments