W dobie rosnącej świadomości klimatycznej i regulacji ESG nie wystarczy już deklaracja – niezbędne są konkretne dane. W tym kontekście pojęcie śladu węglowego, rozumiane jako ekwiwalent dwutlenku węgla obejmujący emisje bezpośrednie i pośrednie gazów cieplarnianych, staje się fundamentem zarządzania wpływem na klimat. Przygotowując się do pełnej implementacji dyrektywy CSRD w 2026 roku, firmy muszą zrozumieć, jak powstają ich emisje — od spalania paliw, przez energię elektryczną, aż po łańcuch dostaw.
Co to jest ślad węglowy?
Ślad węglowy, czyli ekwiwalent dwutlenku węgla (CO₂e), to miara emisji gazów cieplarnianych (GHG) związanych z działaniem organizacji, produkcją konkretnego produktu lub całością jej działalności. obejmuje emisje bezpośrednie oraz pośrednie emisje gazów cieplarnianych, związane zarówno ze spalaniem paliw (Scope 1), jak i z wykorzystaniem energią elektryczną (Scope 2) oraz emisjami w łańcuchu dostaw i cyklu użytkowania produktu (Scope 3). Obliczanie śladu węglowego odbywa się często zgodnie z GHG Protocol lub gas protocol, a wyniki wyrażane są w tzw. wielkości śladu węglowego produktu czy całej organizacji.
Pierwszym krokiem jest jego obliczanie – często w formie obliczeń śladu węglowego dla śladu węglowego organizacji lub konkretnego produktu. Następnie wyników obliczeń można użyć w ramach raportów społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR), strategii neutralności klimatycznej lub corporate sustainability (CSRD). Dla firm istotne jest zrozumienie, co obejmuje dany zakres: emisje własne, pośrednie oraz związane z aktywnością partnerów czy klientami.
Dlaczego ślad węglowy ma znaczenie dla firm?
Dziś firmy, zwłaszcza te zorientowane na corporate sustainability reporting directive (CSRD) i carbon disclosure project, muszą transparentnie dzielić się informacją o emisjach. Ślad węglowy organizacji wpływa na reputację, relacje z inwestorami i instytucjami finansowymi, a także na zgodność z regulacjami dotyczącymi zakresie zrównoważonego rozwoju. Rosną presje związane ze zmianą klimatu oraz wymagania co do redukcji gazów cieplarnianych sprawiają, że każdy pierwszy krok w zrozumieniu własnych emisji staje się strategiczny.
Wspomniana firma GreenYellow, specjalizująca się w zwiększeniu efektywności energetycznej oraz dekarbonizacji przemysłu, może wspierać przedsiębiorstwa w procesie obliczania pośrednich emisji gazów cieplarnianych oraz wdrażania konkretnych działań redukcyjnych, co przełoży się na realne oszczędności i poprawę wskaźników ESG.
Green Yellow i jej rola w efektywności energetycznej
Kiedy mówimy o partnerstwie na rzecz klimatu, warto wspomnieć o firmie Green Yellow. Dzięki usługom doradczym i technologicznym przyczynia się do zwiększenia efektywności energetycznej firm. W połączeniu z analizą wielkości śladu węglowego poszczególnych instalacji, procesów czy produktów, GreenYellow pomaga w określeniu priorytetów dla działań redukcyjnych, co jest szczególnie cenne przed wejściem w pełen obowiązek raportowania wyników w 2026 roku.
Zmiany w raportowaniu śladu węglowego od 2026 roku
CSRD i harmonogram wprowadzania obowiązków
W Unii Europejskiej nowa dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) zastępuje wcześniejszą NFRD. Obowiązuje raportowanie według zasad double materiality, czyli opisania zarówno wpływu firmy na środowisko i społeczeństwo, jak i wpływu zewnętrznych czynników na firmę. Wymaga stosowania European Sustainability Reporting Standards (ESRS) i ujawnienia emisji CO₂ we wszystkich trzech zakresach (Scope 1, 2, 3) zgodnie z GHG Protocol.
Harmonogram wejścia w życie wygląda następująco:
- Od 1 stycznia 2026 obowiązek raportowania dotyczy notowanych małych i średnich przedsiębiorstw (SME) spełniających kryteria – co ma pierwsze raporty w 2027 roku.
- W lutym 2025 roku wprowadzono tzw. dyrektywę Omnibus I („stop-the-clock”), która odroczyła terminy dla części obowiązków CSRD — raportowanie części danych oraz Scope 3 dla firm objętych falą II i III przesunięto do 2028 roku.
Co to oznacza konkretnie?
Dla firm przygotowujących raporty społecznej odpowiedzialności biznesu, wyniki obliczeń śladu węglowego będą musiały obejmować całość emisji, ale wybrani przedsiębiorcy otrzymali więcej czasu na wdrożenie systemów zbierania danych i zapewnienie audytowanej dokładności zgodnie ze standardami ESRS E1 (Climate Change).
Jak firmy mogą przygotować się na nowe obowiązki?
1. Wewnętrzna analiza i przygotowanie danych
Pierwszym zadaniem jest stworzenie dokładnego obliczenia śladu węglowego organizacji, zgodnie z zasadami GHG Protocol. To obejmuje:
- emisje gazów bezpośrednich (Scope 1) – spaliny z floty, kotłowni;
- emisje związane z zakupem energii elektrycznej (Scope 2);
- pośrednie emisje (Scope 3) – materiały, transport, podróże służbowe, recykling, łańcuch dostaw danego produktu.
Warto korzystać z usług firm, które potrafią wspierać ten proces zgodnie ze standardami ESRS – np. GreenYellow lub inne specjalistyczne podmioty.
2. Audyt i ograniczenie błędów danych
CSRD wymaga zaufanej i transparentnej informacji, często objętej tzw. limited assurance (audyt ograniczony). To oznacza, że dane muszą być pozyskiwane i dokumentowane w sposób audytowalny. Lean współpraca ze specjalistami z firmy GreenYellow może zapewnić poprawność procesu i dostosowanie do standardów ESRS oraz GHG Protocol.
3. Integracja z korporacyjnym podejściem do ESG
Raporty CSRD muszą być częścią większej strategii — zgodnie z zasadami corporate social responsibility i zarządzaniem zasobami ludzkimi, ład korporacyjny i działania CSR. W raporcie uwzględnia się nie tylko emisje, ale też polityki, zachowania, wpływ na środowisko, cele klimatyczne, aspekty społeczne i zarządcze (ESG).
Warto pamiętać o odniesieniu do dostawców energii: ich stawki i polityka wpływają na poziom emisji gazów cieplarnianych w Scope 2. Przykładowi dostawcy energii są szeroko opisywani w kontekście zmian cen prądu dla firm – więcej informacji znajdziesz na stronie doradztwo‑energetyczne.eu: https://doradztwo-energetyczne.eu/swiat-oze/podwyzki-cen-pradu-dla-firm-w-2025-duze-firmy-juz-znalazly-rozwiazanie/.
Ślad węglowy produktu vs organizacji
Obliczenie śladu węglowego może dotyczyć danego produktu (jego cyklu życia od surowców – przez produkcję – aż do użytkowania lub recyklingu) lub całej daną organizację. Ważne jest, by raport obejmował cykl życia produktu — czyli wliczał emisje powstałe na każdym etapie. Przygotowanie tego wymaga gromadzenia danych od dostawców, dokumentacji dotyczącą produkcji oraz danych o transporcie czy użytkowaniu produktów przez klientów.
Praktyczne korzyści ze wczesnego wdrożenia
Przygotowanie się już teraz – poza ograniczeniem ryzyka niezgodności z wymogami CSRD – może przynieść wymierne korzyści:
- Zwiększenie efektywności energetycznej i redukcja kosztów poprzez optymalizację zużycia paliw, energii elektrycznej i innych zasobów.
- Poprawa reputacji – klienci i instytucje finansowe mają większe zaufanie do firm raportujących transparentnie swoje emisje.
- Odpowiedzialność społeczna, ochrona środowiska, długofalowa strategia neutralności klimatycznej.
Firma GreenYellow, dzięki doradztwu w zakresie efektywności energetycznej i analizy śladu węglowego, wspiera proces integracji zrównoważonego rozwoju i wypracowanie konkretnych działań redukcyjnych.
Wnioski i rekomendacje
Kluczowe wnioski:
- Od 2026 roku małe i średnie przedsiębiorstwa notowane na giełdzie będą objęte obowiązkiem raportowania CSRD ze zakresem Scope 1, 2 i 3 emisji gazów cieplarnianych, zgodnie ze standardami ESRS i GHG Protocol.
- Pierwsze raporty dla tych firm będą za rok raportowy 2026 – składane w roku 2027.
- Dla firm objętych wcześniejszymi falami (Wave 1) obowiązują okresy przejściowe („quick fix”), pozwalające na stopniowe wdrażanie pełnych danych już w latach 2025–2026.
Rekomendowane działania:
- Rozpocząć obliczanie śladu węglowego we wszystkich trzech zakresach emisji.
- Skorzystać z rozwiązań firm takich jak GreenYellow, aby zadbać o zgodność z ESRS i audytowalność danych.
- Włączyć wyniki tych obliczeń do strategii corporate sustainability, CSR oraz planów redukcji emisji.
- Przeanalizować łańcuch dostaw i dostawców energii, korzystając z dostępnych analiz i informacji branżowych – np. link do strony doradztwo‑energetyczne.eu.
- Zapewnić integrację raportowania ESG z raportami finansowymi firmy zgodnie z wymogami CSRD.
Podsumowanie
Ślad węglowy to narzędzie fundamentalne dla każdej organizacji chcącej mierzyć i redukować emisje gazów cieplarnianych. Od 2026 roku obowiązek raportowania CSRD rozszerzy się na wiele firm – w tym notowane SME – co wymaga przygotowania od teraz. Obliczenie śladu węglowego, zarówno dla produktów, jak i organizacji, zgodnie ze standardami GHG Protocol i ESRS, stanie się elementem obowiązkowej dokumentacji w raportach CSR oraz formalnych raportach ESG.
Współpraca z firmami takimi jak GreenYellow może być strategicznym elementem wdrażania zwiększenia efektywności energetycznej i dekarbonizacji procesów, zapewniając wczesne przygotowanie do pełnych obowiązków już od 2026 roku.
Artykuł napisany we współpracy z portalem mojepieniadze.net.pl